ਮਾਪਿਆਂ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰ ਜ਼ਰੂਰੀ
ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵੜੈਚ (94178-01988)
ਹਰ ਮਾਂ-ਪਿਓ ਨੂੰ ਇਹ ਫਿਕਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਔਲਾਦ ਚੰਗੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸੈੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਇਕ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਵਾਹ ਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਕਿਤੇ ਸੈੱਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਪਾਉਂਦੇ ਤਾਂ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕੋਸਣ ਲੱਗਦੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਬਣਾੳਣ ਸਬੰਧੀ ਕੋਈ ਟਰੈਨਿੰਗ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਵਿਕਸਿਤ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਲੜਕੇ ਅਤੇ ਲੜਕੀ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਭਵਿੱਖ ਦੇਣ ਦੀ ਹਰ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਲਈ ਕੀ ਚੰਗਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕੀ ਮਾੜਾ ?
ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਖ਼ਬਰਾਂ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕਿਵੇਂ ਮਾਨਸਿਕ ਦਬਾਉ ‘ਚ ਆ ਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਕਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਘਰੋਂ ਭੱਜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਅਜੀਬ ਤਬਦੀਲੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਮਾੜੀ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਲਈ ਬੱਚੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਗੋਂ ਕਈ ਹੋਰ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ : ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਮਝਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ; ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀ ਰੀਸ ਕਰਨ ਲਈ ਮਾਪੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਬੱਚੇ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਲੋੜਾਂ ਅਤੇ ਖਾਹਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਖਿਆਲ ਨਹੀਂ ਰੱਖਿਆਂ ਜਾਂਦਾ ਆਦਿ ਕੁਝ ਕਾਰਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਬੱਚੇ ਕਿਸੇ ਲੀਹ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੇ ਅਤੇ ਭਟਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਤੋਂ ਹੀ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਖਾਣ ਪੀਣ ਦੇ ਸੁਆਦ, ਕੱਪੜੇ ਦੀ ਪਸੰਦ, ਖਿਡਾਉਣਿਆਂ ਦੀ ਪਸੰਦ ਆਦਿ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਮਾਹਿਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਮਸ਼ਵਰਾ ਕਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਪੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਦੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਾਣੀਆਂ ਨਾਲ ਖੇਡਣ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ੀਟਲ ਖੇਡਾਂ ਵੱਲ ਲਾਈ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇੰਜ ਬੱਚੇ ਦਾ ਬੌਧਿਕ ਵਿਕਾਸ ਰੁਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਨਸਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਲਈ ਸਰੀਰਕ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਬੱਚੇ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਿਉਂ-ਤਿਉਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋਸਤ ਬਦਲਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਸੰਦ ਬਦਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਲੜਕੇ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਈ ਮਾਪੇ ਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਘੁਲ ਮਿਲ ਕੇ ਬੱਚੇ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ ਪਤਾ ਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਬਹੁਤ ਮਾਪੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਫਿਰ ਭਟਕ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਹੀ ਮਾੜੇ ਕੰਮਾਂ ਤੋਂ ਵਰਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬੱਚਾ ਸੰਭਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਦੇਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਫਿਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਮੋੜਨਾ ਬੜਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਪੜਾਈ ਦੀ ਲਾਇਨ ਚੁਣਨ ਲਈ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪ ਹੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸਗੋਂ ਇਸ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇ ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪਸੰਦ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਵੱਡੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲੱਗ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਫਿਰ ਉਸ ਦੇ ਯਾਰਾਂ ਦੋਸਤਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਿਨਾਂ ਵਜ੍ਹਾ ਜਵਾਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਖਲ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਉਥੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਸਮਝਾਉਣਾ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਸਬੰਧੀ ਮਾਪਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਖਲਾਈ ਕੇਂਦਰ ਬਣਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਕੇਂਦਰਾ ਦਾ ਗਰੀਬ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਹੀ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗਰੀਬੀ ਕਾਰਨ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
Post Disclaimer
Opinion/facts in this article are author\'s own and punjabi.newsd5.in does not assume any responsibility or liability for the same.If You Have Problem With This Article Plz Contact Our Team At Contact Us Page.