ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਸਵੀਕਾਰੀ

ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮੰਤਰੀ ਰਾਮ ਮੋਹਨ ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ GPS ਸਿਗਨਲਾਂ ਨਾਲ ਛੇੜਛਾੜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 10 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ IGI ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ GPS ਸਪੂਫਿੰਗ ਹੋਈ। ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਸਮੇਤ ਸੱਤ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲੇ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਦਿੱਲੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਆਊਟਬ੍ਰੇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। 12 ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ ਉਡਾਣ ਸੰਚਾਲਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ। 700 ਤੋਂ ਵੱਧ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਉਡਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਹੋਈ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਉਡਾਣਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਲਗਭਗ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੋ ਗਏ। ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੇਂਦਰੀ ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮੰਤਰੀ ਰਾਮ ਮੋਹਨ ਨਾਇਡੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 10 ਨਵੰਬਰ, 2025 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਆਈਜੀਆਈ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਕੁਝ ਉਡਾਣਾਂ ‘ਤੇ ਸਪੂਫਿੰਗ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਘਟਨਾ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਜਹਾਜ਼ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਡੀਜੀਸੀਏ ਨੇ 24 ਨਵੰਬਰ, 2023 ਨੂੰ ਜੀਐਨਐਸਐਸ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਜੀਪੀਐਸ ਜਾਮਿੰਗ/ਸਪੂਫਿੰਗ ਦੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਲਈ ਨਵੇਂ ਐਸਓਪੀ 10 ਨਵੰਬਰ, 2025 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੀਜੀਸੀਏ ਅਤੇ ਏਏਆਈ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੀਪੀਐਸ ਸਪੂਫਿੰਗ ਇੱਕ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲਾ ਹੈ ਜੋ ਗਲਤ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਨੂੰ ਜਾਅਲੀ ਸਿਗਨਲ ਭੇਜਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜਹਾਜ਼ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। GPS ਸਪੂਫਿੰਗ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸਾਈਬਰ ਹਮਲਾ ਹੈ। ਹਮਲਾਵਰ ਨਕਲੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸਿਗਨਲ ਭੇਜਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਜਹਾਜ਼ ਗਲਤ ਸਥਾਨ ਜਾਂ ਗਲਤ ਡੇਟਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਮੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਗਲਤ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਮੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।