ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਔਨਲਾਈਨ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਚੋਰ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੱਗ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿੰਨਾ ਲੋਕ ਪੁਰਾਣੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਓਨਾ ਹੀ ਘੁਟਾਲੇਬਾਜ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਸੋਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਜਿਹੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਬੈਂਕ ਖਾਤਾ ਖਾਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਜਬਲਪੁਰ ਤੋਂ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵਟਸਐਪ ‘ਤੇ ਅਣਜਾਣ ਨੰਬਰ ਤੋਂ ਭੇਜੀ ਗਈ ਫੋਟੋ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਦੀ ਭਾਰੀ ਕੀਮਤ ਚੁਕਾਉਣੀ ਪਈ। ਤਸਵੀਰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ, ਉਸਦਾ ਫ਼ੋਨ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਉਸਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚੋਂ ਲਗਭਗ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਿੱਚ, ਧੋਖੇਬਾਜ਼ ਵਟਸਐਪ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮੈਸੇਜਿੰਗ ਐਪ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਭੇਜਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਆਮ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਫ਼ੋਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੁੱਛਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਯੂਜ਼ਰ ਉਸ ਫੋਟੋ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸਦਾ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਕ੍ਰੈਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੈਕਰ ਨੂੰ ਫੋਨ ਤੱਕ ਪੂਰੀ ਪਹੁੰਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕੋਈ ਵੀ ਅਣਜਾਣ ਤਸਵੀਰ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਫੋਟੋ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਵਧਾਨੀ ਹੀ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਨਾਮ ਸਟੈਗਨੋਗ੍ਰਾਫੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਟ੍ਰਿਕ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਲਿੰਕ ਜਾਂ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਆਮ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਲੁਕਾ ਕੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੈਸਪਰਸਕੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਟੈਗਨੋਗ੍ਰਾਫੀ ਉਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੁਕਿਆ ਹੋਇਆ ਡੇਟਾ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ, ਆਡੀਓ, ਵੀਡੀਓ ਜਾਂ ਟੈਕਸਟ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਇੱਕ ਆਮ ਉਪਭੋਗਤਾ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਸ ਤਸਵੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲੁਕਿਆ ਲਿੰਕ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਫ਼ੋਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਾਲਵੇਅਰ (ਵਾਇਰਸ) ਸਥਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਲਵੇਅਰ ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ OTP ਪੜ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਫ਼ੋਨ ਦੀ ਸਕਰੀਨ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਨੰਬਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈ ਕੋਈ ਵੀ ਫੋਟੋ ਜਾਂ ਵੀਡੀਓ ਨਾ ਖੋਲ੍ਹੋ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਫੋਟੋ ਜਾਂ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਆਕਾਰ ਅਸਧਾਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵੱਡਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਨਾ ਕਰੋ।
WhatsApp ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਨਾ ਲਿੰਕ ਕਰੋ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਿੱਥੇ OTP ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਕਾਲਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਾ ਹੋਵੋ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਸ਼ੱਕੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਤੁਰੰਤ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਹੈਲਪਲਾਈਨ 1930 ਜਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟ cybercrime.gov.in ‘ਤੇ ਦਿਓ।
ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਿਰੁੱਧ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ “ਚਿੱਤਰ ਅਧਾਰਤ ਘੁਟਾਲਾ” OTP ਜਾਂ ਲਿੰਕ ਘੁਟਾਲੇ ਨਾਲੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਕਲਿੱਕ ਕੀਤੇ ਵੀ ਫਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਘੁਟਾਲੇਬਾਜ਼ ਵੀ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉੱਨਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਈਏ। ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਤੁਹਾਡੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।
Post Disclaimer
Opinion/facts in this article are author\'s own and punjabi.newsd5.in does not assume any responsibility or liability for the same.If You Have Problem With This Article Plz Contact Our Team At Contact Us Page.
