ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਇਆ ਸਮਝੌਤਾ

ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਨੂੰ ਸੁਲਝਾਉਣ ਲਈ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦੀ ਉਮੀਦ ਵੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ, ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਰੂਸ ਦੇ ਕਜ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੇ ਬ੍ਰਿਕਸ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ‘ਟੌਪ ਪੈਟਰੋਲਿੰਗ’ ਬਾਰੇ ਇਕ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2020 ‘ਚ ਜਿਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜੀ ਗਸ਼ਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਹੁਣ ਉਸੇ ਹੱਦ ਤੱਕ ਗਸ਼ਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ, ਸਾਲ 2020 ‘ਚ ਗਲਵਾਨ ‘ਚ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਫੌਜੀਆਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹੋਈ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪ ‘ਚ 20 ਭਾਰਤੀ ਜਵਾਨ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਦੋ ਸਾਲ ਬਾਅਦ 9 ਦਸੰਬਰ 2022 ਨੂੰ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਦੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਵਿੱਚ ਝੜਪ ਹੋਈ ਸੀ ਗਲਵਾਨ ਘਟਨਾ, ਤਣਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਚੀਨ ਨੇ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਪੈਂਗੋਂਗ ਤਸੋ ਝੀਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਗਸ਼ਤੀ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਲਾਕਾ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਕਿ ਲੱਦਾਖ ‘ਚ LAC ਨੇ ਉਦੋਂ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਕਸਾਈ ਚਿਨ ‘ਚ ਸਥਿਤ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਦੇ ਕੁਝ ਟੈਂਟ ਦੇਖੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਵੀ ਉੱਥੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਚੀਨ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਭਾਰਤ ਗਲਵਾਨ ਘਾਟੀ ਦੇ ਕੋਲ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਰੱਖਿਆ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, 1975 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਕਾਰ ਇਸ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਰਹੱਦੀ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਲੰਬਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ।