ਗਾਜ਼ਾ ‘ਚ ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ

ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਹਮਾਸ ਵਿਚਾਲੇ ਸਾਢੇ 5 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਚੱਲੀ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ (UNSC) ‘ਚ ਗਾਜ਼ਾ ‘ਚ ਜੰਗਬੰਦੀ ਲਈ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ‘ਚ ਹੋਈ ਇਸ ਬੈਠਕ ਦੌਰਾਨ 15 ‘ਚੋਂ 14 ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਮਤੇ ਦੇ ਹੱਕ ‘ਚ ਵੋਟਿੰਗ ਕੀਤੀ, ਜਦਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਿਹਾ।ਮਤੇ ‘ਚ ਸਾਰੇ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਰਿਹਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਗਾਜ਼ਾ ਨੂੰ ਮਾਨਵਤਾਵਾਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜੰਗਬੰਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ‘ਤੇ ਵੋਟ ਨਹੀਂ ਪਾਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਯੂਐਨਐਸਸੀ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਤਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀਟੋ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।ਨਿਊਯਾਰਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਮੁਤਾਬਕ ਯੂਐਨਐਸਸੀ ਦੇ ਮਤਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਜ਼ਰਾਈਲ UNSC ਦਾ ਸਥਾਈ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਸਥਾਈ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਉਹ ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪਾਬੰਦ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ‘ਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪਾਸ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਂ, ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂਬਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਨਾਲ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ ਕਈ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।ਇਸਰਾਈਲ-ਹਮਾਸ ਜੰਗ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਮਾਲਟਾ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 2023 ‘ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਯੂਏਈ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਫਰਵਰੀ 2024 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਅਲਜੀਰੀਆ ਨੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤਿੰਨੋਂ ਵਾਰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਯੂਐਨਐਸਸੀ ਵੋਟਿੰਗ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ‘ਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਜਤਾਈ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਨੇ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਯੋਵ ਗੈਲੈਂਟ ਦੀ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵੀਟੋ ਨਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਕੈਟਜ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਅਸੀਂ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਬੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਹਮਾਸ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਹਰ ਬੰਧਕ ਰਿਹਾਅ ਹੋ ਕੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆ ਜਾਂਦਾ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਜੰਗ ਜਾਰੀ ਰੱਖਾਂਗੇ।ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਜਨਰਲ ਐਂਟੋਨੀਓ ਗੁਟੇਰੇਸ ਨੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਲਿਖਿਆ- ਯੂਐਨਐਸਸੀ ਨੇ ਗਾਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਲਟਕ ਰਹੇ ਮਤੇ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਜੰਗਬੰਦੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਬੰਧਕਾਂ ਦੀ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਤ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।