ਅਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵੜੈਚ (94178-01988)
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਵਾਰੀ ਦੋ-ਪੱਹੀਆ ਵਾਹਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਹਰ ਸਾਲ ਕੁਲ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ 38 ਫ਼ੀਸਦ ਹਾਦਸੇ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ-ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ, ਮੋਟਰ ਸਾਇਕਲ, ਸਕੂਟਰ ਤੇ ਸਕੂਟੀ ਦੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਵੀ ਦੋ-ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਹੈਲਮਟ ਨਾ ਪਾਉਣ ਕਰਕੇ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ‘ਚ ਵਿਸ਼ਵ ਦਾ ਦੂਜਾ ਵੱਡਾ ਸੜਕ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ 195 ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ‘ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉਪਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਰਾਈਮ ਰਿਕਾਰਡ ਬਿਊਰੋ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ 496 ਲੋਕ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੀ ਬਲੀ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਭਾਵ ਹਰ ਤਿੰਨ ਮਿੰਟਾਂ ਮਗਰੋਂ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸਦਾ ਲਈ ਅਲਵਿਦਾ ਕਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ‘ਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ 1214 ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਉਸ ਦੇ ਹਰੇ ਜੀਅ ਦੀ ਕੀਮਤ ਅਣਮੁੱਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਤਾਂ ਮਰਨ ਵਾਲਾ ਪੂਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਹੀ ਢਿੱਡ ਭਰਨ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਢੇ ਚਾਰ ਲੱਖ ਹਾਦਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਡੇਢ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜਾਨਾਂ ਗੁਆ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚਾਢੇ ਚਾਰ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਜਾਦੇ ਹਨ। ਬਿਊਰੋ ਕੋਲ ਤੱਥ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਉਹ ਕੇਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਦਰਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕੇਸ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਰਜਿਸਟਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜ਼ਖਮੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਲਈ ਅਪਾਹਿਜ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਚੱਲਦਾ ਇਲਾਜ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਦੋ-ਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ ਕੁੱਲ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ 15 ਫ਼ੀਸਦ ਟਰੱਕਾਂ, 14 ਫ਼ੀਸਦ ਕਾਰਾਂ,12 ਫ਼ੀਸਦ ਹੋਰ ਵਾਹਨਾਂ (ਟੈਂਪੂ,ਥ੍ਰੀ ਵੀਹਲਰ,ਟਿਪਰ ਆਦਿ) ਅਤੇ 8 ਫ਼ੀਸਦ ਪੈਦਲ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਹਾਦਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਾਦਸੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਰਾਜ-ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਵਾਪਰਦੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਵੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਔਸਤਨ 17 ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ 14 ਲੋਕ ਜਾਨਾਂ ਗੁਆ ਬੈਠਦੇ ਹਨ ਭਾਵ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਡੇਢ ਘੰਟੇ ਮਗਰੋਂ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਕਾਰਨ ਇਕ ਜਾਨ ਚਲੀ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 2019 ‘ਚ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ 5444 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ‘ਚ ਜਾਨ ਗੁਆਈ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਯੂਪੀ ‘ਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਮਾੜਾ ਹਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੂਜੇ ਅਤੇ ਰਾਜਿਸਥਾਨ ਦਾ ਤੀਜਾ ਨੰਬਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ।
ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ, ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਅਤੇ ਵਹੀਕਲ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਲੰਘਣ ਸਮੇਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਾਦਸੇ ਹਨ ਜੋ ਕੁੱਲ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ 56 ਫ਼ੀਸਦ ਬਣਦੇ ਹਨ ; ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਸ਼ੇ, ਗ਼ਲਤ ਪਾਸੇ ਵਾਹਨ ਚਲਾਉਣਾ, ਸੜਕ ਦਾ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣਾ, ਮੌਸਮ, ਜਾਨਵਰ, ਲਾਲ ਬੱਤੀ ਟੱਪਣਾ, ਫੋਨ ‘ਤੇ ਗੱਲਾਂ, ਵਾਹਨ ਦਾ ਖਰਾਬ ਹੋਣਾ, ਸੜਕ ‘ਤੇ ਗ਼ਲਤ ਵਾਹਨ ਖੜੇ ਕਰਨਾ, ਵਾਹਨ ‘ਤੇ ਵੱਧ ਭਾਰ ਲੱਦਣਾ, ਚਾਸੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸਮਾਨ ਲੱਦਣਾ, ਪੁਰਾਣੇ ਟਾਇਰ ਦਾ ਫਟਣਾ, ਵਾਹਨ ਦਾ ਖਰਾਬ ਹੋਣਾ, ਮੁੜਨ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਰਾਤਾਂ ਨੂੰ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਇਸ਼ਾਰੇ ਤੋਂ ਸੜਕ ਉਪਰ ਵਾਹਨ ਖੜੇ ਕਰਨਾ ਆਦਿ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਹਾਦਸੇ ਜਿਥੇ ਘਰਾਂ ਦੇ ਘਰ ਉਜਾੜ ਰਹੇ ਹਨ ਉੱਥੇ ਨਾਲ ਦੀ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਕਾਰਨ ਪੁਲਿਸ, ਹਸਪਤਾਲ਼ਾਂ, ਐਂਬੂਲੈਂਸ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਭਾਰ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਇਥੇ ਹੀ ਬੱਸ ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਜੀਅ ਚਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਉਸ ਉੱਤੇ ਵੀ ਮੁਸੀਬਤਾਂ ਦੇ ਮਾਨਸਿਕ, ਭਾਵਨਾਤਮਿਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪਹਾੜ ਟੁੱਟ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।
ਬਹੁਤੇ ਹਾਦਸੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਛੇ ਤੋਂ ਰਾਤ ਗਿਆਰਾਂ ਵਜੇ ਅਤੇ ਦੁਪਿਹਰ ਬਾਅਦ ਤਿੰਨ ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮੀਂ ਛੇ ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ‘ਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ 18 ਤੋਂ 45 ਸਾਲ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ ਤਿੰਨ ਵਜੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ‘ਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹਾਦਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਹੋਰ ਬੜਾ ਦਿਲਚਸਪ ਤੱਥ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਨਸ਼ੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦੀ ਦਰ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਫ਼ੀਸਦ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਨਸ਼ਾ ਕਰਕੇ ਵਾਹਨ ਚਲਾਏ ਜਾਣ। 2019 ਦੇ ਤੱਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਸ਼ੇ ਕਰਕੇ ਹੋਏ ਹਾਦਸਿਆਂ ‘ਚ 3600 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ‘ਚ ਜਾ ਪਏ ਸਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇ ਕਰ ਉਪਰਕਤ ਦੱਸੇ ਕਾਰਨਾਂ ‘ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖਾਸਕਰ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦੀ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਕੰਮ ਘਰ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਭਾਵ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾ ਕਿ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੜਕ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਾਲਣਾਂ ਕਰਨ। ਇਜ ਅਸੀਂ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਘਰ ਬਰਬਾਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਚਾ ਸਕਾਂਗੇ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚਾ ਸਕਾਂਗੇ।
Post Disclaimer
Opinion/facts in this article are author\'s own and punjabi.newsd5.in does not assume any responsibility or liability for the same.If You Have Problem With This Article Plz Contact Our Team At Contact Us Page.
