ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ?

ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਬੇਨਿਨ ਵਿੱਚ, ਸੈਨਿਕ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਟੀਵੀ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ ਅਤੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪੈਟਰਿਸ ਟੈਲੋਨ ਨੂੰ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਿਲਟਰੀ ਕਮੇਟੀ ਫਾਰ ਰਿਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ (ਸੀਐਮਆਰ) ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਟੈਲੋਨ ਹੁਣ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਗੇ। ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ, ਟੀਵੀ ਅਤੇ ਰੇਡੀਓ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੋਟੋਨੋ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਨਿਵਾਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕੈਂਪ ਗੁਏਜ਼ੋ ਵਿੱਚ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟੈਲੋਨ ਦੇ ਦਫਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟੈਲੋਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਸਮੂਹ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਟੀਵੀ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਫੌਜ ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਬੇਨਿਨ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ, ਲਾਸਾਨੇ ਸੇਇਦੋ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਕਰਨਲ ਪਾਸਕਲ ਟਿਗਰੀ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਨਵਾਂ ਮੁਖੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੇਨਿਨ ਨੇ 1960 ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਦੇਸ਼ 1991 ਤੋਂ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਸਥਿਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫੌਜ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬੇਨਿਨ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਨਾਈਜਰ ਅਤੇ ਬੁਰਕੀਨਾ ਫਾਸੋ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸੱਤਾ ਸੰਭਾਲੀ ਹੈ। ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਮੈਡਾਗਾਸਕਰ ਅਤੇ ਗਿਨੀ-ਬਿਸਾਉ ਵਿੱਚ ਵੀ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟ ਹੋਏ ਸਨ। ਪੈਟਰਿਸ ਟੈਲੋਨ 2016 ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣੇ ਸਨ। 67 ਸਾਲਾ ਟੈਲੋਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਾਟਨ ਕਿੰਗ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੇਨਿਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਵਿਕਾਸ ਯਤਨਾਂ ਲਈ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਉਸਨੂੰ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹੀ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ 10 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਕਾਰਜਕਾਲ 2026 ਵਿੱਚ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗਾ। ਟੈਲੋਨ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਸਾਬਕਾ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਰੋਮੂਅਲਡ ਵਡਾਗਨੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਰੇਨੌਡ ਐਗਬੋਜ਼ੋ ਨੂੰ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਪਾਂਸਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਬਾਹਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਵਿੱਚ, ਟੈਲੋਨ ਦੇ ਦੋ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ 2024 ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ, ਸੰਸਦ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਪੰਜ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ ਸੱਤ ਸਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।